Cumhurbaşkanı Erdoğan Soçi’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Zirve öncesi açıklamalarda bulunan Erdoğan, “Suriye’deki gelişmeleri ele almamız bölgede rahatlama sağlayacaktır” dedi. Putin ise Tahıl sevkiyatının BM ve Türkiye sayesinde başladığını vurguladı, “Avrupa’daki tüketiciler Türkiye’ye minnettar olmalı” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Soçi’de Rus mevkidaşı Putin ile bir araya geldi. Soçi’de düzenlenen zirve 4 saat sürdü.
ORTAK BİLDİRİ YAYINLANDI
Görüşme sonrası yayınlanan ortak bildiri şöyle:
Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Sayın Vladimir Putin 5 Ağustos 2022 tarihinde Rusya’nın Soçi kentinde bir araya gelmişlerdir.
İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak iletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir.
Bu anlayış çerçevesinde Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin gündeminde yer alan konular üzerinde kapsamlı istişarelerde bulunan liderler; iki ülke arasındaki ticaret hacminin tespit edilen hedefler doğrultusunda ve dengeli bir temel artırılması; ekonomi ve enerji alanlarında iki ülkenin birbirinden beklentilerinin mütekabiliyet çerçevesinde karşılanması; ulaştırma, ticaret, tarım, sanayi, finans, Turizm ve inşaat gibi sektörlerde uzun süredir iki ülke gündeminde bulunan konularda işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalınmıştır.
Bölgesel konular bağlamında, liderler, Türkiye ile Rusya arasında var olan samimi, açık sözlü ve güvene dayalı ilişkilerin bölgesel ve uluslararası istikrarın tesisi açısından taşıdığı kilit öneme işaret etmişlerdir.
İki lider bu çerçevede, Ukrayna limanlarından tahıl ve gıda ürünlerinin emniyetli taşınmasına yönelik İstanbul Mutabakatına varılmasında iki ülke arasındaki yapıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit etmişlerdir.
İki lider, Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir.
Suriye’deki son gelişmeler üzerinde durulan görüşmede liderler, ülkede kalıcı çözüme ulaşılması için siyasi sürecin ilerletilmesine atfettikleri önemin altını çizmişlerdir. Liderler, Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına atfettikleri öneme işaretle, Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıklarına teyit etmişlerdir.
İki lider, Libya’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılıklarını vurgulamışlardır. Libyalılar arasında mümkün olan en geniş mutabakat temelinde serbest, adil ve muteber seçimlerin düzenlenmesinin önemini vurgulamış ve BM himayesinde yürütülen Libya liderliğindeki ve Libya sahipliğindeki siyasi sürece desteklerini yinelemişlerdir.
Liderler, Türkiye-Rusya Yüksek Düzeli İşbirliği Konseyi’nin müteakip toplantısının Türkiye’de gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalmışlardır.
İki lider başbaşa görüşme öncesi açıklamalarda bulundu.
Her iki ülke heyetinin Türkiye’de yaptığı görüşmelerin de verimli geçtiğini bildiren Erdoğan, “Siyasi, ekonomik ve ticari alanlarda birçok konuları ele aldılar ve şimdi de bizim bu konulardan sonra buna bir adeta nokta koymamız inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok farklı bir sayfayı da açacaktır” dedi.
Erdoğan, “Gerek enerjide gerek Karadeniz hattının tarımda, tahılda buradan atılan adımlar, turizmde yapılan görüşmeler, ulaşımla ilgili olarak atılan adımlar ki bütün bunlarla beraber bölgedeki bazı adımların atılması, bunlar gerek heyetlerimizin yaptığı ama bizim de bugün başa baş ikili bu görüşmeyi yapmak suretiyle Türkiye ve Rusya’nın bölgede oynadığı rolü ortaya koyması bakımından çok önemli” diye konuştu.
Görüşmede Suriye’deki gelişmelerin de ele alınacağını ve bunun bölgeye bir rahatlama getireceğini belirten Erdoğan, terörle mücadelede işbirliğinin önemine bir kez daha işaret etti.
RUSYA BAŞBAKANI: DOĞALGAZ İÇİN KISMİ ÖDEMEDE ANLAŞTILAR
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, “Putin ve Erdoğan, Türkiye’ye gaz tedarikini görüştüler, doğalgaz için kısmi ödeme konusunda anlaştılar” dedi.
Cumhurbaşkanı konuyla ilgili şunları söyledi:
“Enerji alanında Akkuyu konusunu bugün sizlerle bir noktaya getirmemiz onu belli bir yerde gerçekten değerlendirerek, karara bağlanmamız Akkuyu’daki süreci ertelemeye fırsat vermeyecektir. Çünkü belirlenen takvimin işlemesi ve Akkuyu’nun belirlenen zamanda bitirilmesi çok çok büyük önem arz ediyor. Zira Türkiye’nin enerji temininde yüzde 10 enerji potansiyelini Akkuyu Enerji Santrali halledecek ve bu konuyla ilgili olarak da etraflıca bir görüşme yapmamızın faydalı olacağına inanıyorum. Ben de bugün böyle bir fırsatı bulduğumuz için memnuniyetimi özellikle ifade etmek istiyorum.”
“AVRUPA TÜRKİYE’YE MİNNETTAR OLMALI”
Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin aracılığı sayesinde Ukrayna tahılının Karadeniz limanlarından sevkiyatıyla ilgili sorunun çözüldüğünü ve sevkiyatın başladığını vurgulayan Putin ise bu paket tedbirlerinin alınmasından dolayı Erdoğan’a teşekkür etti.
Putin, Rus gıda ürünleri ve gübresinin bu şekilde dünyaya açıldığını belirterek, “Özellikle gelişmekte olan ülkeler için bu çok hassas mesele. Bu ülkeler, gıda ürünleri ve gübre sevkiyatıyla ilgili ciddi problemlerin eşiğinde. Bütün bu ülkeler için sizin katılımınızla alınan buna benzer kararlar önemlidir. Bunun için sizlere teşekkür ederim” diye konuştu.
ENERJİ PROJELERİ
Akkuyu Nükleer Güç Santrali ve enerji konusundaki projeleri hatırlatan Putin, şöyle devam etti:
“Bir de şunu kaydetmekte yarar görüyorum; bir süre önce inşaatını tamamladığımız TürkAkım doğal gaz proje hattı, Rus doğal gazını Avrupa’ya sevk eden önemli hatlardan biri haline geldi. TürkAkımı, diğer yönlere doğal gaz sevk eden hatlardan farklı olarak düzenli ve eksiksiz şekilde çalışmaya devam ediyor. Sadece Türkiye’ye doğal gaz sevk etmiyor, Avrupa’ya da tüketicilere de gazımızı aktarıyor. Avrupa, Rusya’dan kesintisiz doğalgaz akışı dolayısıyla Türkiye’ye minnettar olmalıdır.”
Akkuyu Nükleer AŞ, geçen hafta projede çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ ile sözleşmenin feshedildiğini duyurmuştu.
IC İçtaş İnşaat Sanayi yerine TSM Enerji Limited şirketiyle sözleşme imzalandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da ihtilafın çözümü için gerekli girişimlerde bulunulduğu ve önceliğin projenin zamanında tamamlanması olduğu belirtilmişti.
DAVET PUTİN’DEN
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in daveti üzerine Soçi’ye giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı taşıyan “TC-TUR” uçağı saat 14.25’te Soçi kentine indi.
Erdoğan’a Soçi ziyaretinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Başkanı Hakan Fidan eşlik ediyor.
TAHRAN ZİRVESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin en son 20 Temmuz’da İran’ın başkenti Tahran’da bir araya gelmişti.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin de katıldığı toplantı sonrası ortak bildiri yayınlanmıştı.
Suriye konulu Türkiye-İran-Rusya Üçlü Zirvesi’nin ortak bildirisinde liderlerin, Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğü ile Birleşmiş Milletler (BM) ilkelerine kuvvetli taahhüdü vurgulanmıştı.
