Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerilimin müzakereler yoluyla ilerleyeceğine dair görüşün hakim olduğunu dile getirdi. Kalın, “Çatışmalar umarız savaşa evrilmez” derken, “Cumhurbaşkanımız Paşinyan’la Prag’da görüşme yapabilir” dedi.
Kalın ayrıca, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi’nin sözlerini de eleştirerek “Keşke Pelosi gibi siyasiler menfaat elde etmek yerine bizim Ermeni vatandaşımızı dinlese daha çok bilgiye sahip olurlardı” ifadelerini kullandı.
NTV canlı yayınında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kalın’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN GERİLİMİ
Bundan sonraki sürecin müzakerelerle yürüyeceğine inanıyoruz. Çatışmalar umarız savaşa evrilmez. Ermenistan Başbakanı Paşinyan şu ana kadar yapıcı tutum sergiledi. İçerdeki baskıları göğüsleyerek buraya getirdi. Seçim kazandı. Aliyev’le yürüttüğü süreç olumlu gidiyor. Barış ve istikrar durumunun devam etmesini arzuluyoruz.
New York’ta bakanlar bir araya geldi. Biz Azerbaycan’ın yanında olduk, olmaya da devam edeceğiz. Ermenistan’la da temasımız devam ediyor. Sonuca götürecek adımları hızla atalım istiyoruz. Cumhurbaşkanımız Paşinyan’la Prag’da görüşme yapabilir. Cumhurbaşkanımızın yapacağı görüşmenin de katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
Pelosi ve malesef Amerika’daki Ermeni diasporasının belli grupları zaman zaman Ermenistan’ın menfaatlerinin lehine tutumlar içerisinde oluyor. Burada Ermeni diasporası gerçekten Ermenistan’da yaşayan Ermenilereyardım etmek istiyorsa Ermenistan’ın menfaatlerine olan şeylere odaklanmasında fayda var. Keşke Pelosi gibi siyasiler menfaat elde etmek yerine bizim Ermeni vatandaşımızı dinlese daha çok bilgiye sahip olurlardı.
İRAN’DAKİ MAHSA AMİNİ OLAYLARI
Ölümden büyük üzüntü duyuyoruz. İran’da karışıklıkların olması bizi üzüyor. Bir an önce temel hak hukuk çerçevesinde sorunun çözülmesinde İran tarafının sağduyu ile hareket edeceğine inanıyorum. Bireyin tercihi esastır. Toplumsal huzuru önceleyen bir tavrın hakim olması tercihimizdir.”
TÜRKİYE ŞANGHAY’A ÜYE OLUR MU?
“Asya ile ilişkilerimizde paradigmatik bir değişim var. Türkiye AB’ye üyelik için üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirmişken, AB’nin fasılları açmaması bir uzaklaştırma yaratıyor. Biz, AB üyelik sürecinin devam etmesini istiyoruz. Türkiye AB üyesi olmasa bile Avrupa ülkeleriyle ticaretini zaten sürdürüyor ve sürdürecek. AB tarafının yapıcı bir konumda olması gerekiyor. Biz bir tercih noktasında ikilemde kalmak istemiyoruz. AB üyeliği Türkiye’nin stratejik tercihidir.
RUSYA’NIN KISMİ SEFERBERLİK KARARI
Daha önce Kırım konusunda tavrımız neyse Donetsk ve Luhansk’taki tavrımız da aynı. Rusya’nın yapmak istediği referandumu tanımıyoruz. Rusya, pazarlık yapmak, taşları yeniden dizmek istiyor. Ukrayna’nın egemenliğini, toprak bütünlüğünü desteklemeye devam ediyoruz. Bu savaşta Ukrayna’nın yanındayız. Savaşın sona ermesi için çaba gösteren tek ülke Türkiye. Savaş başladığında da bizim öngörümüz savaşın uzun süreceği yönündeydi. Şu andaki görüntü de savaşın uzayacağı yönünde.
ESİR TAKASINDA TÜRKİYE’NİN ROLÜ
Türkiye’nin savaşta her iki tarafla sürdürdüğü müzakereler sonucunda tahıl koridoru anlaşması, esir takası gibi önemli kazanımlar elde edildi. Esir takasında görüşmeler 3, 3.5 ay önce başladı. Biz mesele neticelenene kadar kamuoyuna açıklama yapmadık. Cumhurbaşkanımız esir takası için liderlerle sürekli temas halindeydi. MİT, takas sürecinde çok önemli bir rol oynadı. Esir takası biz Ukrayna’nın Lviv şehrine gittiğimizde gerçekleşecekti. 200 isim vardı, 15 isimde anlaşılamıyordu. Sonra o liste daraltıldı, Liviv’e yetişmedi. En sonunda 5 isme kadar düştü. 5 ismin Türkiye’ye getirilmesi teklifini biz yaptık. 5 kişi için süreç tıkanacaktı ama bizim formülümüzle çözüldü. 5 isim Türkiye’ye getirildi ve savaş bitene kadar bizim güvencemizde burada kalacaklar. Toplamda 215 rehine veya esir bırakıldı. 11 tanesi uluslararası vatandaş. 215 içerisinde Suudi Arabistan üzerinden salıverilen uluslararası vatandaşlar da var. 2 ABD’li, 2 İngiliz ve 1 Belçikalı var.
TAHIL KORİDORUNDA PUTİN’İN İTİRAZI
Tahıl korodorunda Rusya’nın kendi gemilerine el koyulur endişesi vardı. Ancak yapılan görüşmeler neticesinde Türkiye bu endişeleri giderdi ve müzakereler sonucunda anlaşma imzanlandı. Türkiye bir an önce bu savaşın sona ermesi için elinden gelen tüm imkanları seferber ediyor.
TÜRK BANKALARINA YAPTIRIM TEHDİDİ
İddiaların bir aslı yok, yaptırımlar delinmiyor. Türkiye töhmet altında bırakılmaya çalışılıyor. Mir kart, Rus turistlerin Türkiye’de harcama yaptıkları bir kart. Diğer tursitler nasıl burada başka kartlar kullanıyorsa, Rus turistler de burada bu kartları kullanıyor.
ŞAM’LA SİYASİ DİYALOG KURULACAK MI?
Suriye ile siyasi temas konusunda şu anda bir plan yok. İstihbarat temas kuruyor. Suriye konusunda Türkiye’nin tutumu belli. Astana süreci devam ediyor. Anayasa çalışmaları devam ediyor.
ABD İLE F-16 GÖRÜŞMELERİ
ABD yönetimi satışa çok sıcak bakıyor. Bizim kanaatimize göre, oylamaya gitmesi durumunda hem kongreden hem de senatodan geçecektir. Satış olmazsa alternatiflere her zaman sahibiz.
RUM KESİMİNE SİLAH AMBARGOSU KALKTI
Bu konudaki rahatsızlığımızı ilgili mercilere ilettik. ABD’nin Rum tarafını ödüllendirircesine ambargoyu kaldırması kabul edilebilir değil.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN MİÇOTAKİS’LE GÖRÜŞECEK Mİ?
Cumhurbaşkanımız bir adım atıldığında iki adım atar. 6-7 Ekim’de Prag’da bir görüşme olur mu bilmem. Yunan tarafının adımlarına bağlı. Şu an için Miçotakis’le planlanan bir görüşme yok.
İSRAİL’LE NORMALLEŞME ADIMLARI
Filistin konusunda değişen bir tavrımız yok. İki devletli çözümden yanayız. Hem Filistin devletinin kurulması hem de İsrail’in güvenliğinin korunması konusunda tavrımız devam ediyor. 15 yıl sonra bir İsrail Başbakanının iki devletli çözüm açıklamasını önemli buluyoruz. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Türkiye’nin İsrail’le ilişkilerini düzeltmesini en çok kendilerinin istediğini söyledi.
Doğalgazın Türkiye’den geçmesi için görüşmeler sürüyor. Doğalgazın Türkiye’den geçmesini Avrupa da istiyor.
