Afrika kıtası yıllarca Fransa ve birçok batılı devletlerin etkisinde uzun yıllar sömürgeleştirme politikası ile yönetilmişti. Bugün gelinen noktada, Afrika kıtası artık yavaş yavaş bu etkiden çıkmaya başlıyor. Bunda en büyük etken ise Afrika kıtasında Rusya ve Çin gibi devletlerin bu kıtadaki ülkeleri etkileri altına alması sonucu oluşmakta. Rusya, gerek paralı askerleri gerekse de siyasi olarak Afrika kıtasındaki ülkelerin yanında olduğunu her seferinde belirtiyor. Türkiye’den de askeri ve siyasi açıdan destekler alan bu ülkeler, bugün batıya çok rahat bir şekilde tepkisini koyabiliyorlar. Çin ise bu bölgedeki ülkelere karşılıksız paralar vererek bu bölgedeki etkisini kat ve kat arttırma çabasına girmiş bulunmakta.
Nijer’de 26 Temmuz günü gerçekleşen darbede, Devlet Başkanı Mohamed Bazoum’un Başkanlık Sarayı’nda Muhafız Alayı tarafından alıkonulması ile gerçekleşen darbe sonucunda, 27 Temmuz günü askerler yönetime el koymuştu. Fransa, Nijer’e yaptığı maddi yardımı darbe sonrası kesince de ülkede protestoların fitili ateşlenmişti ve sokaklar bir anda karışmaya başlamıştı. Bu olaylar sonrası Fransa, Nijer’e karşı bir müdahale hazırlığına girmiş bulunmakta. Ülkeden tüm Fransız vatandaşlarının tahliye edilmesini talep ettiler.
Nijer, Uranyum üretiminde dünyanın %5 oranında bir üretimini sağlıyor. Fransa, böyle bir madeni kaybetmek istemiyor. Bunun için de her şeyi yapacak gibi duruyorlar. Bu madenin Rusya ve İran’ın eline geçmesini istemiyorlar. Çünkü böyle bir durumda “Atom Bombası” geliştirme programlarını ileri seviyeye götüreceklerini biliyorlar ve Rusya ile İran’ın bunu yapmaları durumunda dünyadaki söz sahibi olma ihtimallerinin de artacağını biliyorlar.
Nijer’deki protestolarda Nijer bayraklarının yanı sıra vatandaşların elinde Rus bayrağı taşımaları da dikkat çekti. Sokaklarda “Yaşa Putin” sloganları atan bir topluluk gözlemlendi. Rusya, bu ülkedeki etkisini belli bir süre sonra daha da arttıracak gibi görünüyor. Acil şekilde toplanan ECOWAS(Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu) Nijer’e yapılacak herhangi bir Fransız harekatının tüm kıtaya yapılmış sayılacağını belirtti. Burkina Faso ve Mali’deki askeri yönetimler, kıtaya yapılacak bu müdahaleye en ağır şekilde cevap vereceklerini belirttiler. Afrika kıtası, yavaş yavaş Rusya ve Çin’in etkisine girmeye başladı. Bakalım ilerleyen süreçlerde neler olacak, bakıp göreceğiz.
Kenya Cumhurbaşkanı William Ruto, geçtiğimiz haftalarda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a finansal açıdan onları artık bağımsız bırakmaları gerektiği konusunda tepki vermişti. Afrika artık batıya karşı sert bir şekilde tepkisini verebiliyor ve bu konuda güvendiği bir Rusya ve Çin gibi güçler var. Mali Cumhurbaşkanı Assimi Goita, geçtiğimiz günlerde bir fotoğraf ile ön plana çıkmıştı. Fransızcanın artık ülkesinde resmi dil olmadığını açıkladığı anda bir fotoğraf karesi dikkat çekti. Bu karede masasında bir Bayraktar Akıncı maketi vardı ve bu bir gönderme olarak yorumlandı.
Avrupa’da Almanya hariç diğer neredeyse tüm büyük devletler, Afrika’dan gelen sömürü paraları ile refah içerisinde yaşıyorlar. Buradan gelen paranın kesilmesi demek bu ülkelerde kargaşaların çıkması anlamına geliyor. Türkiye, Afrika kıtasına karşı izlediği olumlu politika ile bu kıtada sevilen bir ülke haline geldi. Batının buradan çıkarılması demek Türkiye’nin de burada artık söz sahibi ülkelerden olması anlamına geliyor. Afrika ülkeleri artık sömürülmeyi değil dikkate alınan ve sözü geçen ülkeler olmak istiyorlar. Batı eğer Afrika’yı kaybederse mutlaka batmaya mahkum olacaktır.
Aykut FİLİZ
